मराठवाड्यातील बदनापूर तालुक्यात वसलेलं गेवराई बाजार हे गाव, नावात छोटं असलं तरी कार्यात मोठं आहे. या गावाचा इतिहास, परंपरा, सरंजामदारी, शिक्षण, उद्योगधंदे आणि समाजसेवा यांच्या संगमातून आकार घेत आहे.
गावाची मूळ ओळख
गेवराई बाजाराला तीन श्रेष्ठ कुटुंबांनी नेहमीच दिशा दाखवली – म्हस्के पाटील, कान्हेरे पाटील आणि लहाने पाटील. या कुटुंबांच्या पुढाऱ्यांनी गावाच्या सामाजिक, शैक्षणिक आणि राजकीय क्षेत्रात मोठं योगदान दिलं.
गावात पारंपरिक “मळे” हे विभाग आहेत.
- शिवाचा मळा
- गाडेकर मळा
- लहानेचा मळा
- सुलेचा मळा
हे मळे केवळ विभाग नाहीत तर त्या त्या कुटुंबांचा इतिहास आणि ओळख जपणारे केंद्रबिंदू आहेत.
शैक्षणिक विकास
गावाचा खरा कणा म्हणजे शिक्षण. गावात दोन जिल्हा परिषद शाळा आहेत. त्यानंतर गावात एक हायस्कूल उभारण्यात आलं, जे श्री. दादराव कान्हेरे यांनी सरपंच असताना विकसित केलं. हायस्कूलमुळे गावातील शेकडो मुलं उच्च शिक्षण घेऊन डॉक्टर, इंजिनियर, शिक्षक, पोलीस, आर्मीतील जवान अशी वेगवेगळी पदं भूषवू लागली.
गावातील सुप्रसिद्ध व्यक्तीमत्वं
- रामेश्वर म्हसके – सॉफ्टवेअर इंजिनिअर
- अविनाश कान्हेरे – सिव्हिल इंजिनिअर
- युवराज कान्हेरे – इलेक्ट्रॉनिक्स
- सचिन कान्हेरे – कॉम्प्युटर इंजिनिअर
- योगेश लहाने – पुढारी वृत्तपत्राचे पत्रकार
याशिवाय गावातून डॉक्टर, शिक्षक, उद्योजक, आर्मी जवान आणि पोलिस अधिकारी मोठ्या प्रमाणावर घडले आहेत.
उद्योगधंद्यांचा विकास
गावात तीन मोठ्या कंपन्या आहेत:
- म्हसके टेक्नॉलॉजिज प्रायव्हेट लिमिटेड – मालक श्री. बंडू म्हसके
- बूस्टर प्लांट जेनेटिक्स प्रा. लि. – मालक श्री. शंतनु मोगल
- राजेंद्र गाडेकर फूड्स एंटरप्रायझेस – मालक श्री. राजेंद्र गाडेकर
या कंपन्यांनी केवळ गावालाच नव्हे तर संपूर्ण मराठवाड्याला दिशा दिली आहे.
बँकिंग सुविधा
गावात दोन राष्ट्रीय बँका आहेत. यामुळे शेतीसाठी कर्ज, लघुउद्योगांसाठी भांडवल आणि सामान्य व्यवहार सोपे झाले आहेत. बँकांमुळे गावातील व्यापार आणि बाजारपेठेचा विकास अधिक वेगाने होतो.
साप्ताहिक बाजार – गावाची ओळख
गेवराई बाजारचा खरा गजबजाट दर गुरुवारी दिसतो. या दिवशी येथे मोठा साप्ताहिक बाजार भरतो.
हा बाजार दोन भागात विभागलेला आहे:
- फळे, भाजीपाला आणि दैनंदिन गरजांच्या वस्तूंचा बाजार
- शेजारच्या गावांमधून लोक खरेदीसाठी येथे येतात.
- जनावरांचा बाजार
- गाई, बैल, म्हशी, बकरी, मेंढ्या, घोडे – सर्व प्रकारची जनावरे विक्रीसाठी येतात.
दर गुरुवारी गावात १ लाखांहून अधिक लोकांची गर्दी (footfalls) होते. आसपासच्या सर्व गावांतून व्यापारी, शेतकरी आणि खरेदीदार येथे जमून मोठी उलाढाल करतात.
सामाजिक आणि सांस्कृतिक ठेवा
गावाच्या मध्यभागी उभारलेले छत्रपती शिवाजी महाराज, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर, अहिल्याबाई होळकर आणि अण्णाभाऊ साठे यांच्या भव्य पुतळ्यांनी गावाचं सौंदर्य आणि प्रेरणा वाढवली आहे.
जुन्या गेवराई बाजार भागात एक जुनी मशीद आहे, जी गावाच्या सामाजिक ऐक्याचं प्रतीक आहे.
नवीन गेवराई बाजाराचा विस्तार
सन २०२० नंतर गावाने वेगाने प्रगती केली. महेश माने यांनी चालवलेले महाअे सेवा केंद्र गावातील नागरिकांना सरकारी सेवा सहज उपलब्ध करून देतं.
गावात रिअल इस्टेटचा विकास झाला असून नवी गृहनिर्माण योजना, कॉंक्रिट रस्ते, पाणीपुरवठा योजना आणि स्ट्रीट लाईट्स यामुळे गेवराई बाजार तालुक्यातील एक आदर्श गाव म्हणून नावारूपास येत आहे.
निष्कर्ष
गेवराई बाजार हा केवळ एक गाव नाही, तर शिक्षण, उद्योग, शेती, बाजारपेठ आणि सामाजिक ऐक्य यांच्या आधारे उभा असलेला एक संपूर्ण जीवनाचा केंद्रबिंदू आहे. दर गुरुवारी भरलेला बाजार, गावातील कंपन्या, शैक्षणिक संस्था आणि बँका – या सर्वामुळे गेवराई बाजार मराठवाड्यातील एक आदर्श गाव आणि व्यापारी केंद्र म्हणून झपाट्याने पुढे येत आहे.
Leave a Reply